Utrecht is het centrum van Nederland. Een kleine provincie met alle kleuren die je aan landschappen maar kunt bedenken. Denk aan de plassen van Vinkeveen en de polders van het Groene Hart, de bosrijke landgoederen rond Zeist en de imponerende uitzichten vanaf de Utrechtse Heuvelrug. Het hoogtepunt is de Pyramide van Austerlitz op 72 meter boven NAP. De Lek en de Rijn stromen door het zuiden van de provincie. En de Vecht meandert van zuid naar noord. Hij markeert de grens met Noord-Holland. De provincie Utrecht heeft 1,3 miljoen inwoners. Europa investeerde meer dan € 700 miljoen in de provinciale economie. Utrecht zet in op innovatie: groen, gezond en slim.
Het toerisme in Utrecht floreert niet. De provincie doet het matig in de ING Toerisme Index. Het aantal toeristische overnachtingen is 2,8 miljoen per jaar. Daarmee bungelt Utrecht onderaan op de ranglijst. Alleen Flevoland en Groningen doen het slechter.
Beschermde Geografische Aanduiding
Utrecht heeft een Beschermde Geografische Aanduiding (BGA) voor wijn. Het specifieke terroir van de provincie geeft de wijnen een eigen karakter en smaak. De productievoorschriften van de BGA garanderen en beschermen dat. De grenzen van de BGA komen precies overeen met die van de provincie. Samen met de provincienaam mag ook de naam Utrechtse heuvelrug op het etiket vermeld worden. Voorwaarde is dat tenminste 85% van de verwerkte druiven uit dit specifieke gebied komt. De Utrechtse wijngaarden vind je op hellingen of op beschutte buitenplaatsen. Het productdossier van de BGA Utrecht onderscheidt 5 wijncategorieën:
- Wijn
- Mousserende wijn
- Mousserende kwaliteitswijn
- Parelwijn
- Parelwijn waaraan koolzuurgas is toegevoegd
Kwaliteitseisen
Wijnen in deze categorieën mogen op het etiket de traditionele naam Landwijn of Beschermde Geografische Aanduiding voeren. Voorwaarde is dat de wijnen voldoen aan de kwaliteitseisen van de BGA. Dat betekent dat er alleen druiven mogen worden gebruikt die voorkomen op de provinciale lijst van 105 rassen. Het gaat om zowel klassieke als nieuwe rassen. De opbrengst per hectare mag voor witte druiven niet meer dan 95 hectoliter en voor blauwe druiven niet meer dan 80 hectoliter zijn. De witte wijnen uit Utrecht zijn fris fruitig. Ze zijn redelijk vol met vooral groene en ook wat tropische tonen. De rode wijnen hebben vooral aroma’s van rood en ook iets zwart fruit. Ze zijn redelijk vol. Het alcoholpercentage moet tenminste 6,5 % zijn.
Klimaat
Wat kunnen we zeggen over het terroir in Utrecht? De afgelopen jaren was het klimaat in heel Nederland zonniger en warmer. In Utrecht scheen de zon 1700 tot 1750 uur. Dat aantal is verklaarbaar. Utrecht ligt niet pal aan de kust, maar ook niet aan de Duitse grens. Het aantal zonuren is heel gemiddeld. Niet zo gek dat het nationale weerstation in deze provincie ligt! Met name in de laatste drie jaar was het aantal zonuren in heel Nederland opvallend hoog.
Temperatuur en neerslag
Sinds 1991 steeg de temperatuur in Utrecht met 0,3°C. De gemiddelde jaartemperatuur schommelt nu tussen 10,2 en 10,5°C. Het verschil tussen de dag- en nacht temperatuur in september is 9,0°C. Ook de neerslag in de provincie Utrecht is gemiddeld. Er valt in een heel jaar tussen de 875 en 925 mm. De wind is geen belangrijke factor. Het groeiseizoen telt 305-315 dagen.
Bodem
De provincie Utrecht bestaat voor een groot deel uit veenweidegebied. De bovenlaag bestaat uit veen. Daaronder zit klei op veen. Deze bodem is kwetsbaar. Door het afvoer van water en door de minimale draagkracht is het risico op bodemdaling groot. Langs de grens met Gelderland bestaat de bodem uit leemachtig en fijn zand.
Utrechtse heuvelrug
De Utrechtse Heuvelrug loopt van het Gooimeer in het noordoosten tot aan de Rijn in het zuidoosten. Deze rug van 50 km lengte telt zo’n 30 heuvels en bergen met een hoogte tussen de 30 en 70 meter. Het hoogste punt is de Amerongse Berg. En de Grebbeberg is de meest zuidelijke top. Op de heuvelrug vind je bos, heidevelden en stuifzanden. De totale oppervlakte is ongeveer 23.000 hectare. In de bodem vind je grove en fijne rivierzanden met veel grind.
