Overijssel is misschien wel de provincie die het meest onderschat wordt. Hoofstad Zwolle is de poort naar de wereld over de IJssel. Daar vind je het Venetië van het Noorden en de Sallandse Heuvelrug, maar ook een hele rits historische Hanzesteden. Denk aan Deventer, Hasselt, Kampen en Oldenzaal. Die zaten volop in de wijnhandel. En wat dacht je van Ootmarsum met z’n ateliers en galeries? Het is the place to be voor liefhebbers van kunst en cultuur. Maar misschien is Overijssel wel vooral de provincie van het noaberschap, buren die er voor elkaar zijn. De economische motoren zijn de regio Enschede en de regio Zwolle. Overijssel heeft bijna 1,2 miljoen inwoners.
Er is volop variatie in Overijssel. Toch scoort de provincie onder het gemiddelde in de ING Toerisme Index. De belangstelling van vakantiegangers uit eigen land neemt toe. Het aantal toeristische overnachtingen is 6,4 miljoen per jaar. Visit Oost en de wijngaarden in de provincie maken werk van wijntoerisme.
Beschermde Geografische Aanduiding
Overijssel heeft een Beschermde Geografische Aanduiding (BGA) voor wijn. Het specifieke terroir van de provincie geeft de wijnen een eigen karakter en smaak. De productievoorschriften van de BGA garanderen en beschermen dat. De grenzen van de BGA komen precies overeen met die van de provincie. Het productdossier van de BGA Overijssel onderscheidt 5 wijncategorieën:
- Wijn
- Mousserende wijn
- Mousserende kwaliteitswijn
- Parelwijn
- Parelwijn waaraan koolzuurgas is toegevoegd
Kwaliteitseisen
Wijnen in deze categorieën mogen op het etiket de traditionele naam Landwijn of Beschermde Geografische Aanduiding voeren. Voorwaarde is dat de wijnen voldoen aan de kwaliteitseisen van de BGA. Dat betekent dat er alleen druiven mogen worden gebruikt die voorkomen op de provinciale lijst van 105 rassen. Het gaat om zowel klassieke als nieuwe rassen. De opbrengst per hectare mag voor witte druiven niet meer dan 95 hectoliter en voor blauwe druiven niet meer dan 80 hectoliter zijn. De witte wijnen uit Overijssel zijn vol fris fruitig. Ze zijn redelijk vol, met groene en ook tropische tonen. De rode wijnen hebben aroma’s van rood en zwart fruit en zijn vol. Het alcoholpercentage moet tenminste 6,5 % zijn.
Beschermde Oorsprongsbenaming
Overijssel heeft een Beschermde Geografische Aanduiding voor de hele provincie. Daarnaast is er in de provincie ook een deelgebied met een Beschermde Oorsprongsbenaming (BOB). Dat is het gebied Ambt Delden, onderdeel van de gemeente Hof van Twente. Er liggen 3 wijngaarden in het gebied met een totale oppervlakte van 5,5 hectare. Er is daarnaast een aanvraag ingediend voor een BOB Twente. De BOB is evenals de BGA een kwaliteitskeurmerk. Wijnmakers kiezen ervoor hun productieproces in te richten volgens de voorwaarden van het BOB-keurmerk.
BOB Ambt Delden
De BOB Ambt Delden omvat het gelijknamige gebied in de gemeente Hof van Twente. Ambt Delden is een voormalige gemeente in Twente. Het centrum was Bentelo. De 3 wijngaarden in het gebied maken deel uit van het wijnbedrijf Hof van Twente. De bodem bestaat uit beekeerdgronden. Dat zijn minerale gronden met een humusrijke toplaag van fijn zand. Daaronder arm en iets grover zand, dat veel kalk bevat. De witte rassen die goed matchen met dit terroir zijn johanniter, solaris en souvignier gris. De rode zijn pinotin en regent. Het productdossier van de BOB Maasvallei Limburg onderscheidt 5 categorieën wijn:
- Wijn
- Likeurwijn
- Mousserende kwaliteitswijn
- Wijn uit ingedroogde druiven
- Wijn uit overrijpe druiven
Klimaat
Wat kunnen we zeggen over het terroir in Overijssel? De afgelopen jaren was het klimaat in heel Nederland opvallend zonniger en warmer. Dat was ook in Overijssel merkbaar. En die trend zet waarschijnlijk door. Maar de provincie ligt diep landinwaarts. Daar is het aantal zonuren wat minder. In het oosten scheen de zon tussen de 1650 en 1700 uur. En in de kop van Overijssel was dat 1700 tot 1750 uur. Met name in de laatste drie jaar was het aantal zonuren in heel Nederland opvallend hoog.
Temperatuur en neerslag
Sinds 1991 steeg de temperatuur in Overijssel met 0,6°C. De gemiddelde jaartemperatuur schommelt nu tussen de 9,9 en 10,2°C. Het verschil tussen de dag- en nacht temperatuur in september is 9,5°C. Er valt tussen de 800 en 875 mm neerslag. De gemiddelde luchtvochtigheid is 70-74%. De wind speelt in Overijssel een kleinere rol dan in de kustprovincies. Het groeiseizoen telt 295-300 dagen.
Bodem
Overijssel bestaat vooral uit zandgronden, doorsneden door beken en riviertjes. Het gaat om leemachtig en fijn zand. Tegen de grens met Drenthe vind je veengronden en langs de IJssel een smalle strook rivierklei. De Kop van Overijssel in het westen ligt onder NAP. Dit is het Land van Vollenhove, een streek met meertjes en polders. In het midden en oosten van de provincie liggen Salland en Twenthe. Hier vind je opstuwingen. In de buurt van Holten-Rijssen en Oldenzaal-Ootmarsum. De bodem bestaat uit grof en fijn rivierzand met veel grind.
