Het is niet te geloven. Marnix en Sofie Janssens kochten een fraaie hoeve in het Brabantse Kruisland, omdat ze in Vlaanderen geen woonhuis naar hun smaak konden vinden. Na de koop belde de gemeente Steenbergen: “Welke agrarische activiteit gaan jullie ondernemen?” Op die vraag was het stel niet voorbereid. Er zat een agrarische bestemming op het perceel. De keuze was óf boeren óf slopen. Marnix en Sofie keken elkaar aan: “We drinken graag een mooi glas wijn. Zullen we dan maar een wijngaard beginnen?”
Inmiddels zijn we pakweg 10 jaar verder. In een stil en vredig stukje van West-Brabant staat een wijndomein van 3 hectare op een complex van 5,5 hectare: Landgoed Heenwerf. Marnix en Sofie runnen in België nog steeds een bedrijf met 20 medewerkers. Daarnaast storten ze zich met heel veel ambitie en passie op het werk in de wijngaard en de wijnmakerij. Daar maken ze alléén mousserende wijnen. “Ons doel is om de beste mousserende wijn van Nederland te maken”, zegt Marnix. “Als iemand op zoek is naar een mousserende wijn uit Nederland, moet hij bij ons uitkomen. En niet meer naar champagne vragen.”
Toeval
Marnix en Sofie zijn goed onderweg. Wie had dat ooit gedacht? “We zochten een huis in de omgeving van ons bedrijf, maar dat vonden we niet. Het was te duur of niet onze smaak. Toen kwamen we bij toeval in Nederland terecht en hebben we ons zoekgebied uitgebreid. Op een dag zouden we 3 huizen bezichtigen”, vertelt Sofie. “Na het 2e huis was ik moe: ‘Schat, ik ga naar huis.’ Marnix ging verder. ’s Avonds vroeg ik: ‘Hoe, was het?’ Daar gaan we wonen, zei hij. ‘Hoe zag het huis er dan uit?’ wilde ik weten. Dat kon hij niet vertellen, want hij had het niet gevonden.”
Verliefd op het huis
“Maar toen hij boven op de dijk uit de auto stapte, hoorde hij alleen maar een oorverdovende stilte. En daar was het ons om te doen.” Een paar dagen later gingen Marnix en Sofie samen terug. “Op het smalle weggetje naar het huis, liep een ouder stel. Hand in hand. Dat waren de eigenaren. Ze vroegen: ‘Zoeken jullie iets?’ Toen ze hoorden dat wij op zoek waren naar het huis dat te koop stond, werden we meteen uitgenodigd. We kregen koffie en taart en waren meteen verliefd op het huis. Het duurde nog een jaar voordat we tekenden.”
Boeren of slopen
Na de verhuizing belde de gemeente Steenbergen. “Hartelijk welkom in Steenbergen, meneer en mevrouw Janssens. Wat gaat u doen?” Die vraag zorgde voor verwarring. “Wij hadden ons niet gerealiseerd dat we verplicht waren om een agrarische activiteit op te pakken om inkomen uit te verwerven.” De gemeente was onverbiddelijk: “Als u dat niet doet, moeten de schuur en de serre gesloopt worden.” Daar hadden de twee geen zin in. Ze hadden al zoveel geld uitgegeven, dat ze de rest niet wilden besteden aan sloopwerkzaamheden. “Allez, wat kunnen we doen?”
Enthousiast
Diverse mogelijkheden passeerden de revue. Toen zeiden Marnix en Sofie tegen elkaar: “We drinken graag een mooi glas wijn. Zullen we dan maar een wijngaard beginnen.” Sofie spreekt de woorden langzaam uit: “Zo is het echt gegaan!” Het is alsof ze het zelf nog steeds niet gelooft. De gemeente Steenbergen reageerde enthousiast, omdat het idee van Landgoed Heenwerf prima aansluit bij de plannen om het fietstoerisme in de regio verder te ontwikkelen. De vergunning werd snel afgegeven: “Bewaar deze e-mail goed, mevrouw. Hij zou later wel eens een hoop geld waard kunnen zijn.”
Geurt van Rennes
Marnix en Sofie lieten een bodemonderzoek uitvoeren. Het resultaat was gunstig. De bodem bestaat uit zavel. Dat zorgt voor een goede afwatering. Na het positieve bodemonderzoek werd het menens. Hoe ga je wijn maken? Welke druivenrassen plant je aan? “We wisten helemaal niks. Marnix ging online op zoek naar informatie en kwam steeds weer de naam van Geurt van Rennes tegen.” Geurt is de zoon van Jaap van Rennes, die in 1990 het kasteel Genoels-Elderen in Riemst kocht. Het is nu met 22 hectare een van de grootste wijndomeinen van België. Dochter Joyce runt de wijngaard en zoon Geurt adviseert en doceert over wijnbouw in de Lage Landen. In 2015 en 2016 ging Marnix in de leer bij Geurt.
Mousserende wijnen
Na z’n opleiding als wijnboer stonden Marnix en Sofie voor de keuze: welke wijnen gaan we maken? Bij die keuze heeft Geurt een belangrijke rol gespeeld. “Hij is principieel tegen de teelt van hybride rassen. Wij zitten daar niet zo strak in, maar ik begrijp Geurt wel”, legt Marnix uit. Dus het tweetal koos voor klassieke rassen. En bubbels. “In Vlaanderen zijn we verzot op mousserende wijnen. Meer dan in Nederland…, maar die Brabanders vallen best wel mee”, schatert de wijnboer. “Voor ons was duidelijk dat als we iets met wijn gingen doen, wij daarmee ook de top wilden bereiken. In een niche-markt. Wij willen een heerlijke ‘champagne’ maken in Kruisland.”
Assembleren en tellen
Zo mogen de twee hun product echter niet noemen, want de naam champagne is voorbehouden aan mousserende wijnen uit de gelijknamige streek in Frankrijk. Maar de mousserende wijn van Landgoed Heenwerf, mag natuurlijk wel verdraaid goed lijken op echte champagne. Hoe krijg je dat voor elkaar? “Geurt kon mij precies vertellen hoe ik moest assembleren om de beste smaak te krijgen. Later ontdekte ik dat ik ook moest rekenen. Je moet niet alleen basiswijnen samenvoegen, maar je moet ook tellen. Je hebt zoveel hectoliter van je basiswijnen in de vaten zitten. Die moeten leeg raken. Er moet brood op de plank komen.”
Frans
Die kennis haalden Marnix en Sofie in het hart van de champagnestreek. “We zijn gaan zoeken en terecht gekomen bij Thomas Porignaux in Epernay. Wij spreken Frans. Dat voordeel heb je als Vlaming. We zijn niet volmaakt tweetalig, maar kunnen ons er goed mee redden. En Thomas spreekt 3 talen: Frans, Frans en Frans.” Thomas eist een professionele aanpak, want zijn naam wordt aan de wijnen van Landgoed Heenwerf verbonden. “Je gaat niet voor 1 jaar met elkaar in zee, maar voor een langere periode. Er is een mooie klik”, benadrukt Sofie. “Thomas is een fijne man.”
Een beetje fier
En de samenwerking is een succes. “Hij liet onze wijn blind proeven in de Champagne en de proevers haalden hem er niet tussenuit als een wijn van buiten de champagnestreek.” Stiekem is Thomas zelfs een beetje jaloers op Marnix en Sofie. “De wijnen die jullie vandaag maken, kunnen wij niet meer maken. Dat zuurtje, die frisheid, dat kunnen wij niet meer.” Hij doelt op de hogere temperaturen in zijn regio door de klimaatverandering. “Jullie wijn is onze wijn van 20 jaar geleden.” Marnix steekt z’n neus in de wind: “Als wij onze wijn van Landgoed Heenwerf naast die uit de Champagne kunnen zetten, dan mag je toch wel een beetje fier zijn?” En zo is het.
