Vloeken in de kerk is verfrissend

Tijdens het pinksterweekend logeerden wij bij de familie Guibert in de Languedoc. Roman ging er een paar dagen tussenuit en wij zorgden voor de honden. Ergens tussen Gignac en Aniane in het departement Hérault runt hij samen met z’n broers het beroemde domein Mas de Daumas Gassac. Met dat domein is iets geks aan de hand. Roman en zijn broers vloeken in de kerk. Daar is hun vader in de jaren ‘70 mee begonnen. Het legde de familie geen windeieren. Liefhebbers zijn laaiend enthousiast over hun wijnen en betalen er met plezier tientallen euro’s voor.

Nico Schipper

Stan Beurskens vertelde me nog niet zo lang geleden dat hij gelukkig geen wijnboer in Frankrijk is. “Ik ben blij dat ik wijnboer in Nederland ben. De wijnwetgeving in traditionele wijnlanden als Frankrijk brengt allerlei beperkingen met zich mee. Ik heb geen last van beperkingen en kan maken wat ik lekker vind.” De familie Guibert is nogal rebels. Roman en zijn broers lappen de Franse regelgeving aan hun laars. Zij kiezen er óók voor om wijnen te maken die ze lekker vinden. Daar begon hun vader Aimé Guibert al mee door te kiezen voor druiven die van origine niet uit de Languedoc komen.

De traditionele druiven uit de streek zijn carignan, grenache, syrah, mourvèdre en cinsault. Als de blends van een wijnboer uit de Languedoc niet bestaan uit deze druivenrassen kan hij wel naar z’n Appelation d’Origine Protégée fluiten. Dat zijn de regels. Dan maar geen AOP, dacht Aimé Guibert. Weg met die beperkingen. En Aimé maakte wijnen van de druiven waar hij zelf verzot op was, zoals cabernet sauvignon en merlot. Dat was vloeken in de kerk. Mas de Daumas Gassac bewees dat een ordinaire Vin de Pays verdraaid goed kan zijn en zelfs wereldberoemd kan zijn. Daar is geen appelatie voor nodig.

In de jaargang 2023 van de befaamde rode wijn Mas de Daumas Gassac zitten naast de cabernet sauvignon (76%) nog 12 andere druivenrassen, waaronder merlot en pinot noir. Een klein deel bestaat zelfs uit buitenlandse rassen, zoals carménère (Chili), montepulciano (Italië) en saperavi (Georgië). Doe eens gek, dachten de Guilberts. Met de witte variant haalt de familie vergelijkbare fratsen uit. Naast viognier (39%) en chardonnay (27%) verstoppen zich nog 11 andere rassen in de fles. Er zijn afnemers genoeg voor deze bijzondere wijnen. Inmiddels rollen er elk jaar 150.000 flessen van de rode en 60.000 van de witte uit de bottelmachine.

Van wijn maken hadden Véronique en Aimé Guibert geen kaas gegeten, toen ze hun landgoed in de Languedoc kochten. Ze zochten een woonhuis en waren helemaal ondersteboven van de oude boerderij en de molen. Ik snap het wel. Die plek is een paradijs. Een goede vriend hielp hen op weg in de wijnbouw. Dat was professor Henri Enjalbert uit Bordeaux. In 1972 sleepten ze wijnstokken vanuit Bordeaux naar de Languedoc. Mas de Daumas Gassac kreeg later advies van niemand minder dan Emile Peynaud. Hij is de grote man achter het succes van onder andere Châteaux Margaux.

Journalisten vroegen Peynaud waarom hij zo’n onbetekenend landgoed in de Languedoc adviseerde. Het antwoord was veelzeggend: “Ik adviseerde de grootste Franse wijnhuizen, maar hier kreeg ik voor het eerst de kans om getuige te zijn van de geboorte van een grand cru.” Het vloeken in de kerk van de familie Guibert haalde de wijnbouw in de hele Languedoc uit het slop. Mas de Daumas Gassac werd door Gault & Millau betiteld als een ‘Chateau Lafite du Languedoc’. Dat komt ervan als je ervoor kiest om wijnen te maken die je lekker vindt.

Ik had er niet raar van opgekeken als de familie Guibert met deze dwarse en eigenzinnige aanpak van een koude kermis was thuisgekomen. Maar zelfs in de stroperig traditionele Franse wijnwereld werd hun benadering een succes. De hele Languedoc beleefde een revival. Nederland heeft geen lange wijnbouwtraditie. Dat biedt veel mogelijkheden. Daar moeten we zuinig op zijn. Een Beschermde Oorsprongsbenaming is mooi, maar legt evenals een AOP of een BOB ook beperkingen op. Dat is niet alleen maar winst. Er moeten wijnboeren zijn die vloeken in de kerk, rebels en eigenzinnig. Daar profiteert iedereen van.

Auteur

Nico Schipper

Nico Schipper is initiatiefnemer en hoofdredacteur van Nederlandse Wijn Gids. Hij is senior woordvoerder van een grote zorginstelling en heeft een passie voor Nederlandse wijn.

Nico kent de wereld van communicatie en journalistiek van binnenuit. Hij volgde een paar wijnopleidingen en masterclasses over (Nederlandse) wijn. Dat inspireerde hem om het online domein van Nederlandse wijn op te zetten. Hij is toegelaten tot de vinologenopleiding van de Wijnacademie.