Kleine wijnhuizen maken zeldzame wijnen

Kleine wijnhuizen maken vaak betere wijn. En laat alle Nederlandse wijn nu op ‘kleine’ schaal gemaakt worden. Hier in Nederland spreken we bij 30 hectare al van een groot wijndomein. In Franrijk bestempelt men zo’n bedrijf als klein of middelgroot. Een groot aantal Nederlandse wijnmakers werkt met maar een paar hectare. Eerlijk is eerlijk. Daar moeten sommige wijnhandelaars een beetje om lachen. Hoe dan? Zodra het een beetje loopt, is het op.

Diederik Walhof

Daar zit meteen de uitdaging. Restaurants willen graag continuïteit op hun wijnkaart. Dat is lastig als de voorraad van een bepaalde wijn beperkt is. Op is op. En na een slecht wijnjaar? Dan hebben sommige wijnmakers onvoldoende of zelfs helemaal geen voorraad. Toch schuilt in die kleinschaligheid juist ook de kracht van Nederlandse wijn. Waar op grote domeinen al het werk machinaal gebeurt is het bij kleine wijnhuizen allemaal handwerk.

Elke druif gaat letterlijk door de handen van de wijnmaker, die de stokken handmatig snoeit. En de stammetjes met de grootst mogelijke zorg poetst. Bij de oogst neemt de wijnmaker de tijd om elke tros kritisch te keuren. Alleen de beste mogen mee. En dat proef je. Zeker als de wijnmaker weet wat hij doet, vertaalt zich dat naar de inhoud van het glas. Je proeft karakter, spanning en kwaliteit. Ja, er zijn ook hobbyisten. Die doen het er een beetje bij. Dat proef je ook.

Niet elke fles uit Nederland is raak. Maar zelfs onder de bij-wijnmakers zitten ware parels verstopt. En dát maakt het zo interessant. Als wijnwinkel moet je er een beetje behendig in zijn. De beste Nederlandse wijnen komen vaak in zulke kleine oplages op de markt, dat ze binnen no-time zijn uitverkocht. Ze zijn amper bekend, want ze scoren maar zelden een berichtje in de wijnpers. Door de kleine oplage is hun bereik maar heel beperkt.

Onbekend maakt echter niet onbemind. Het zijn wijnen die tóch vaak heel goed scoren. Sommeliers – van brasserie tot sterrenzaak – zijn vaak meteen onder de indruk. Deze zeldzame wijnen hebben alles in huis waar zij naar zoeken. Ze hebben kwaliteit, een goed verhaal, een lokaal karakter en een onderscheidend smaakprofiel. Bij de gasten in je restaurant kun je aankomen met wijnen van kleine wijnhuizen! Ze zullen ervan opkijken.

Ik geef toe dat de etiketten soms nog wel een beetje aandacht en liefde kunnen gebruiken. Het oog wil ook wat en moet soms met minder genoegen nemen. Niet elke fles ziet eruit alsof hij zo uit een designstudio komt. Maar de neus en mond krijgen veel meer dan je misschien verwacht. Er zijn te veel wijngaarden om op te noemen die op kleine schaal wijn maken. Ik maakte een lijstje met een handvol wijnmakers die krachtige wijnen in zeer verschillende stijlen maken:

• Gelders Laren
  Een domein van 2 hectare dat zich onderscheidt met versterkte rode en witte wijnen.
• Keulenhof
  Domein in Gelderland van 1 hectare dat opvalt met wijnen van rivierenlandfruit met een verrassend zilte ondertoon.
• Domein Aldenborgh
  Een Limburgs domein van ruim 5,5 hectare dat scoort met ongefilterde en gelaagde wijnen van klassieke druivenrassen.
• VieVinVjenne
  Domein in Twente van 2,5 hectare dat zich onderscheidt met complexe en ongefilterde wijnen met diepgang.
• En Passant
  Zeeuws domein van 0,5 hectare met een strakke bijna Frans aandoende stijl van witte wijn en bubbels met een subtiel zilte toets.

Dit is nog maar een tipje van de sluier. Er is genoeg te ontdekken. Verwacht geen volle schappen of een eindeloze voorraad bij kleine wijnhuizen. Maar wie zoekt, die vindt iets bijzonders. Nederlandse wijn is klein en kwetsbaar, maar groots in karakter. Dat is precies zoals we het graag hebben!

Auteur

Diederik Walhof

Diederik Walhof is mede-eigenaar van Design & Wijn in Amsterdam. Hij is een bevlogen sommelier en vinoloog met een speciale focus op Nederlandse wijnen.

In 2023 behaalde Diederik de titel vinoloog (SDEN4) aan de Wijnacademie. Vanuit zijn wijnkelder in Amsterdam organiseert hij proeverijen met Nederlandse wijnen. Daarbij deelt hij zijn passie voor lokale wijnen met enthousiaste proevers. Diederik ondersteunt restaurants bij het vinden van geschikte combinaties met Nederlandse wijn bij hun gerechten. Alle Nederlandse wijnen in de collectie van Design & Wijn zijn persoonlijk en op kwaliteit geselecteerd.

Diederik schrijft columns over zijn ervaringen met producten van de Nederlandse wijnbouw.

Onze columnisten zijn geen spreekbuis van dit online domein van de Nederlandse wijn en geven hun eigen mening. Zij delen persoonlijke verhalen over het maken, schenken en verkopen van wijn van eigen bodem.