Suzukivlieg teistert Nederlandse wijngaarden

In 2014 kwam de Suzukivlieg als een ongewenste vreemdeling de Nederlandse wijngaarden in, maar hij heeft nog niet eerder zo huisgehouden als dit jaar. “Het is echt een probleem”, zegt Diederik Beker van het Betuws Wijndomein. Er voltrekt zich in de wijngaard een kleine ramp. “De vlieg stort zich vooral op blauwe druiven. De pinotin, regent en rondo zijn probleemgevallen, maar je ziet het ook bij de cabernet cortis en monarch. Als je druiven zijn aangevreten door de Suzukivlieg kun je er geen rode wijn meer van maken.” De kans is groot dat de oogst van 2023 voor aanzienlijk minder rode wijn zorgt.

Onze inheemse fruitvliegen kunnen ook vervelend zijn. In de zomermaanden zit de groene kliko vol met irritante beestjes. Als je even een bananenschil laat liggen, heb je ze binnen de kortste keren ook in huis. In tegenstelling tot deze inheemse soortgenoten opent de Drosophili suzukii niet alleen de aanval op rottend fruit. Hij neemt ook gave druiven te grazen. Tenminste, dat doet het vrouwtje. Ze beschikt over een soort zaagje, waarmee zij zich dwars door de schil boort. In de druif legt ze haar eitjes. Na een paar dagen beginnen de larven van binnenuit de druif aan te vreten. Dat maakt ze een prooi voor schimmels.

Vroeger plukken

Toen de Suzukivlieg in 2014 voor het eerst de wijngaarden binnenviel, wisten wijnboeren nog niet wat ze eraan moesten doen. Nu wel. “Je kan spuiten met een biologisch bestrijdingsmiddel of met kalk en je kan de druiventrossen inpakken in zakjes”, vertelt Diederik. Dat inpakken is zo’n arbeidsintensief karwei dat het op grotere domeinen niet te doen is. Bovendien zet het allemaal amper zoden aan de dijk. “Er is niets dat voldoende werkt om de Suzukivlieg aan te pakken. Dus in de meeste gevallen zit er niets anders op dan vroegtijdig te plukken om te redden wat er nog te redden valt. Dat is natuurlijk niet wat je wilt.”

Noodmaatregelen

De Suzukivlieg houdt niet van warmte. Hij doet het juist goed bij een temperatuur van 20°C en een hoge luchtvochtigheid. In augustus werd hij op z’n wenken bediend. Wijnboeren hoopten dat de hoge temperaturen in september de vlieg de nek om zouden draaien, maar dat viel tegen. De zomer van 2023 was een ideale zomer voor de Suzuki-vlieg. “Ik heb net nog even gekeken bij de pinotin, maar daar word je niet blij van. Als je snel bent, kun je daar misschien nog een blanc de noir of een rosé van maken. Maar dat zijn noodmaatregelen.”

Nare azijngeur

Als de druiven massaal zijn aangetast, hangt er een nare azijngeur in de wijngaard. Dat maakt meteen duidelijk dat er met de druiven niks meer te beginnen is. De Suzukivlieg vermenigvuldigt zich razendsnel. Een vrouwtje legt minstens 350 tot 400 eitjes. Bij lage temperaturen komen de eitjes wat later uit en ontwikkelen de larven zich ook langzamer. Het groeiseizoen van 2023 begon zo goed met prachtige weersomstandigheden tijden de bloei en vruchtzetting. “Misschien waren de omstandigheden wel te mooi. Ik heb nog nooit zulke dikke en zware trossen gezien”, zegt Diederik.

Nieuwe druivenrassen

“Als je de trossen niet hebt uitgedund, sta je nu voor een probleem.” De bessen drukken elkaar kapot en in vochtige omstandigheden zijn de druiven gevoelig voor schimmels. Pakweg 25 jaar geleden concentreerden de ontwikkelaars van nieuwe druivenrassen voor ons koele en natte klimaat zich vooral op een snellere rijping en de resistentie tegen schimmels. Inmiddels stellen ze andere eisen. Het klimaat verandert en wijnboeren staan voor nieuwe uitdagingen, zoals de aanpak van de Suzukivlieg en zonnebrand. Druiven met een (nog) dikkere schil zijn daar beter tegen bestand.