Zuid-Holland is overvol. De grond om huizen te bouwen is op en de wegen kunnen het verkeer niet meer aan. Er wonen bijna nergens in de wereld zo veel mensen op zo weinig ruimte. En toch is Zuid-Holland ook het land van de molens en de polders. Er is een groene long voor al die mensen! De plassen en de weilanden, de zee en het strand. Het is broodnodige ruimte om te recreëren. De land- en tuinbouw in Zuid-Holland zit in de verdrukking. Bijna nergens in de wereld is ook zo veel industrie. De provincie telt 3,7 miljoen inwoners. Het bruto binnenlands product van Zuid-Holland was in 2010 bijna € 125 miljard. Dat was toen 21% van het totale bruto binnenlands product van Nederland. Rotterdam is veruit de grootste haven van Europa en de 4e van de wereld.
Voor toerisme lijkt bijna geen plaats meer in Zuid-Holland. Alleen de provincie Utrecht scoort slechter in de ING Toerisme Index. Toch noteert Zuid-Holland nog 10,4 miljoen overnachtingen per jaar. In het Groene Hart en op de Zuid-Hollandse eilanden is nog wat ruimte overgebleven. En bij die Zuid-Hollandse eilanden hoort ook Goeree-Overflakkee.
Beschermde Geografische Aanduiding
Zuid-Holland heeft een Beschermde Geografische Aanduiding (BGA) voor wijn. Het specifieke terroir van de provincie geeft de wijnen een eigen karakter en smaak. De productievoorschriften van de BGA garanderen en beschermen dat. De grenzen van de BGA komen precies overeen met die van de provincie. Er lijkt alleen op de Zuid-Hollandse eilanden nog ruimte voor wijnbouw. Het productdossier van de BGA Zuid-Holland onderscheidt 5 wijncategorieën:
- Wijn
- Mousserende wijn
- Mousserende kwaliteitswijn
- Parelwijn
- Parelwijn waaraan koolzuurgas is toegevoegd
Kwaliteitseisen
Wijnen in deze categorieën mogen op het etiket de traditionele naam Landwijn of Beschermde Geografische Aanduiding voeren. Voorwaarde is dat de wijnen voldoen aan de kwaliteitseisen van de BGA. Dat betekent dat er alleen druiven mogen worden gebruikt die voorkomen op de provinciale lijst van 105 rassen. Het gaat om zowel klassieke als nieuwe rassen. De opbrengst per hectare mag voor witte druiven niet meer dan 95 hectoliter en voor blauwe druiven niet meer dan 80 hectoliter zijn. De witte wijnen uit Zuid-Holland hebben frisse zuren. Ze zijn vol fruitig en hebben groene aroma’s. De rode wijnen zijn vol fruitig met aroma’s van rood fruit. Het alcoholpercentage moet tenminste 6,5 % zijn.
Klimaat
Wat kunnen we zeggen over het terroir in Zuid-Holland? De afgelopen jaren was het klimaat in heel Nederland opvallend zonniger en warmer. En die trend zet waarschijnlijk door. In het oosten van Zuid-Holland scheen de zon tussen 1991 en 2020 gemiddeld tussen de 1750 en 1800 uur. Aan de kust was dat 1800 tot 1850 uur. De zon schijnt veel in Zuid-Holland! Met name in de laatste drie jaar was het aantal zonuren in heel Nederland opvallend hoog.
Temperatuur en neerslag
Sinds 1991 steeg de temperatuur in bijna heel Zuid-Holland met 0,3°C. In het uiterste zuidwesten zelfs met 0,6°C. De gemiddelde jaartemperatuur schommelt nu tussen de 10,5 en 10,8°C. Het verschil tussen de dag- en nacht temperatuur in september is 7,9°C. Er valt tussen de 875 en 975 mm neerslag per jaar. Daarmee is Zuid-Holland een van de natste provincies. De gemiddelde luchtvochtigheid is 72-74%. Het kan in de kustprovincie stevig waaien. Het groeiseizoen telt 310-320 dagen.
Bodem
De bodem is het zorgenkindje van Zuid-Holland. Het tegengaan van bodemdaling vraagt veel aandacht. Huizen in de omgeving van het Groene Hart zakken weg. Een drama á la Groningen kondigt zich aan. In het midden van de provincie bestaat de bodem uit veen. Langs de Lek en de oude stroomgebieden van de Rijn vind je rivierklei, soms vermengd met veen. In de rest van de provincie bestaat de bodem vooral uit zeeklei. Met name in het zuidwesten. Langs de kust van Ouddorp tot aan Noordwijk is een strook zeezand, vermengd met klei of veen. Dat noemen we geestgronden.